Gustaríache coñecer en profundidade a historia do gas natural?
Como evolucionou ata acadar o nivel tecnolóxico actual?
Para familiarizarnos e comprender mellor canto se relaciona con esta enerxía,
examinaremos as súas orixes e historia.
Historia recente: 1992-2018
S. XXI: O desenvolvemento do consumo de gas natural
O consumo final do gas natural creceu fortemente ata a crise de 2008-2009. Os motores que aceleraron o consumo do gas foron:
Entre 1985 e 2000, o crecemento do uso do gas en procesos industriais xunto cun aumento gradual do uso nos fogares.
A partir do 2002, a instalación de ciclos combinados de gas natural que utilizan o gas natural como combustible para xerar enerxía eléctrica mellorando o rendemento, reducindo custos e emisións de CO, CO2, NOx e eliminando practicamente a emisión de partículas ou de derivados do xofre.
En España, o Grupo, cuxo nome era naquel momento, Gas Natural, foi pioneiro na implantación de ciclos combinados, coa posta en funcionamento do de San Roque (Cádiz) no ano 2002.
En consonancia co desenvolvemento do mercado do gas, durante estes anos Gas Natural continúa a súa expansión por Europa e América Latina e diversifica a súa actividade entrando no negocio de explotación e produción de gas, e no mercado eólico. Como consecuencia, no 2005 convértese nun dos principais operadores de enerxía eólica en España e coa creación da sociedade conxunta Repsol-Gas Natural LNG, Stream impulsa o negocio de GNL (gas natural licuado). En 2008 finaliza a adquisición de Unión Fenosa e en 2010 lanza a marca Gas Natural Fenosa.
Actualmente en España, do parque total de 22 millóns de vivendas, 7,2 millóns (33%) contan xa con subministración de gas natural. Naturgy é a maior compañía integrada de gas natural e electricidade en España e América Latina. Está presente en máis de 30 países con preto de 18 millóns de clientes no mundo.
Liberalización e internacionalización
En 1998 iníciase en España o proceso de liberalización do sector do gas coa publicación da Lei de Hidrocarburos. Esta lei comportará a obriga de separar as redes de transporte e a función de Xestor Técnico do sistema, das redes de distribución e a comercialización.
1991: Integración do sector gas en España
Grazas á nova situación do sector do gas en España, que comportaba grandes posibilidades de crecemento e desenvolvemento, únense ao conxunto de accionistas de Catalana de Gas, dous importantes accionistas: La Caixa e Repsol.
Co apoio destes accionistas desenvólvese un novo proxecto empresarial que pasa pola integración do sector da distribución de gas en España (fusión de Catalana de Gas, Gas Madrid e os activos de gas canalizado de Repsol Butano).
Como resultado, créase en 1992 unha nova sociedade: Gas Natural SDG, S.A., que ese mesmo ano inicia tamén a expansión internacional en América Latina, empezando por Arxentina e continuando, durante os anos seguintes, con actividades en Brasil, Colombia e México.
1996: Inicio das actividades no transporte internacional de gas
Dende 1985 e ata 1993 o aprovisionamento viña principalmente por GNL (gas natural licuado). En 1993 púxose en funcionamento a primeira conexión internacional do sistema de gas español en Larrau (Francia) e en 1996 inaugúrase o gasoduto Magreb-Europa, co percorrido dende o depósito de Alxeria pasando por Marrocos (país de tránsito) e conectado á Península, en Tarifa.
En 1998 iníciase en España o proceso de liberalización do sector do gas coa publicación da Lei de Hidrocarburos. Esta lei comportará a obriga de separar as redes de transporte e a función de Xestor Técnico do sistema, das redes de distribución e a comercialización.
Etapas históricas: 1792-1991
A historia do uso do gas en España empezou cando en 1841 Charles Lebon conseguiu o primeiro contrato de iluminación pública por gas co Concello de Barcelona. Grazas a esta concesión construíuse a primeira fábrica de gas de España, na Barceloneta, e, en 1843, Lebon xunto cos irmáns Gil e Serra e outros accionistas, fundaron a Sociedad Catalana para a Iluminación por Gas (SCAG).
Primeiros usuarios
Paradoxalmente, o gas natural que agora se considera unha fonte de enerxía "moderna", é coñecido pola humanidade dende hai miles de anos. Os homes primitivos observaban as labaradas que se producían nos pantanos cando caía un raio. Dende entón, o terceiro estado da materia, o gasoso, non deixou de inspirar receos e temores, polo misterioso e intanxible da súa natureza.
Instalación dunha canalización de bambú polos chineses (século X)
Sábese que en China, no século X, xa se explotaba o gas natural con fins prácticos. Cando perforaban a grandes profundidades co fin de buscar depósitos de sal, encontraron bolsas de gas que canalizaron rudimentariamente con canas de bambú. Tamén en Occidente as civilizacións grega e romana coñeceron a súa lapa.
Os gregos decatáronse da existencia de petróleo no mar Caspio e relatan nos seus escritos as grandes lapas que orixinaba o gas con que ía asociado. Tamén Plutarco, cando narra as conquistas de Alejandro Magno, detalla ter encontrado unha fonte de lume en Ekbatana. Plinio describe a existencia do gas natural, que prendía ao achegárselle fachos. Non obstante, non parece que ninguén intentase utilizar este combustible natural ata que, moito máis tarde, co desenvolvemento da industria do gas manufacturado, se chegou a dispoñer da tecnoloxía axeitada para o aproveitamento do gas natural.
Primeiros pasos do gas
A historia do uso do gas en España empezou cando en 1841 Charles Lebon conseguiu o primeiro contrato de iluminación pública por gas co Concello de Barcelona. Grazas a esta concesión construíuse a primeira fábrica de gas de España, na Barceloneta, e, en 1843, Lebon xunto cos irmáns Gil e Serra e outros accionistas, fundaron a Sociedad Catalana para a Iluminación por Gas (SCAG).
1792: Os inicios do gas
Nos primeiros inicios do gas hai que destacar 3 personaxes e dúas maneiras de producir gas:
O escocés Willian Murdock, que en 1792 consegue iluminar a súa casa con gas producido a través de carbón.
O francés Lebon, que en 1801 estaba a tentar aplicar o gas obtido da destilación da madeira para propósitos semellantes.
O Alemán Frederick Albert Winsor, que en 1804 presentou en Londres experimentos de iluminación con gas.
Non obstante, foi Windsor quen en 1812 creou en Londres a "Gas Light and Coque Company", a primeira compañía do gas do mundo para prover iluminación pública con gas producido a través de carbón
1843: Fúndase a primeira compañía de gas en España
En España, a historia do uso do gas empeza cando en 1841 Charles Lebon consegue, a través de poxa, o primeiro contrato de iluminación pública por gas co Concello de Barcelona.
A raíz desta concesión, un ano máis tarde, constrúese a primeira fábrica de gas de España na Barceloneta e, en 1843, Lebon conxuntamente cos irmáns Gil y Serra e outros accionistas, fundan a Sociedad Catalana Para el Alumbrado por Gas (SCAG).
A partir de 1853, outras empresas de gas entran a competir no mercado.
Así, a SCAG empeza a expandirse xeograficamente por España e, en 1884, convértese no 7º grupo europeo polas súas achegas á Société Téchnique de l'industrie du Gaz.
Coa popularización do uso do gas no século XIX, para a iluminación pública, ponse en marcha a idea de construír unha fábrica de gas no municipio máis grande e transportala ao resto de municipios da zona. Foi así como, para conseguir aforro en custos e investimentos, nace a distribución de gas a través de canalizacións.
Reconversión industrial
Dende finais dos anos 50 ata inicios dos 70, as instalacións no sector do gas quedaran vellas e anticuadas. Coa reconversión industrial iníciase un proceso de modernización no que ten grande importancia pasar de producir gas manufacturado con carbón a producilo con naftas.
1894: Chega con forza a electricidade
En 1894 a Allgemeine Elektrizitäts-Gesellschaft (AEG), a principal sociedade alemá e europea en industria eléctrica, crea en Barcelona a Compañía Barcelonesa de Electricidad.
Ante esta situación, a Sociedad Catalana para el Alumbrado por Gas y Lebon deciden entrar no mercado da xeración e venda de electricidade e crean conxuntamente en 1896 a "Central Catalana de Electricidad".
Posteriormente, en 1911, constitúese con capital multinacional a Barcelona Traction Light & Power cunha gran dimensión financeira. Esta compañía convértese no principal competidor eléctrico.
Ante esta situación a SCAG cambia de estratexia e inicia un proceso de importante crecemento e adquisicións que a leva a converterse en 1913 na 7ª sociedade de España por capitalización bolsista. Nesta época SCAG cambia de nome e pasa a chamarse Catalana de Gas y Electricidad (CGE).
Coa entrada da electricidade, o gas tivo que competir con ela no mercado da iluminación que, finalmente, perdeu. Ante esta situación o gas vese obrigado a buscar novos usos e enfócase principalmente á cociña. Para promovelo, apóiase fortemente a través da publicidade.
1958: Inicio da reconversión industrial
Dende finais dos anos 50 ata inicios dos 70, estamos ante a España do Plan de Estabilización, da liberación do tipo de cambio da peseta e dos Plans de Desenvolvemento.
No sector do gas, as instalacións eran vellas e anticuadas polo que se inicia un proceso de modernización no que ten grande importancia o paso en 1963 de producir gas manufacturado con carbón a producilo con naftas.
Tras o cambio pasouse a dispoñer de modernas plantas químicas, bastante automáticas, que supuxeron un aumento da capacidade produtiva das fábricas.
Para dar saída a esta maior produción, deben buscarse novos usos do gas e empeza a promoverse fortemente a calefacción a gas.
Subministración directa
A subministración de gas natural directo sen necesidade de fábricas iniciouse en España en 1969. Catalana de Gas y Electricidad constituíu, xunto con outros socios, a sociedade Gas Natural S.A. para a importación de gas natural de Libia e construíu unha planta de regasificación no porto de Barcelona e o primeiro metaneiro español: “El Laietà”.
1969: Inicio da subministración directa de gas natural en España sen necesidade de fábricas
En EUA a primeira utilización de gas natural realizouse en 1821, dende un pozo pouco profundo realizado na localidade de Fredonia, Nova York, por William Hart, que é considerado como o "pai do gas natural".
En Europa o gas natural chegou entre finais dos cincuenta e inicios dos sesenta grazas a tres factores:
Os depósitos de gas natural encontrados en Europa e o Norte de África.
O desenvolvemento, nos anos 1960/1962, da tecnoloxía crioxénica.
A progresiva concienciación ecolóxica, coa busca de alternativas de combustibles máis limpos, que o carbón e o petróleo, como é o caso do gas natural.
En España, a subministración de gas natural directo sen necesidade de fábricas iniciouse en 1969.
Neste avance tivo grande importancia Catalana de Gas y Electricidad, que constituíu, xunto con outros socios, a sociedade Gas Natural S.A. para a importación de gas natural de Libia e construíu unha planta de regasificación no porto de Barcelona e o primeiro metaneiro español: "El Laietà".
1985: Subscríbese o Protocolo de Intencións para o desenvolvemento do gas en España. Protocolo de intencións para o desenvolvemento de gas en España
Este Protocolo subscrito polo Ministerio de Industria e Enerxía (MINER) e as principais empresas de distribución e subministración de gas natural, supuxo a posta en marcha dun plan de expansión a longo prazo que levou consigo un incremento da actividade investidora, de crecemento e de expansión tanto en novas distribucións coma en clientes. Grazas a iso, empézase a recuperar aceleradamente o atraso histórico do sector en España en relación a Europa.
En 1987 Catalana de Gas y Electricidad cambia de nome a Catalana de Gas, S.A. ao vender os últimos activos eléctricos convencionais.
En 1990 dáse por finalizado o proceso de cambio de gas cidade a gas natural en Barcelona (proceso iniciado en 1985), co peche da última fábrica en funcionamento na cidade, a de Sant Martí de Provensals.